<p>Şimdilerde İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğünün, Harezmî Eğitim Modeli adıyla telif edip, dört yıldır uygulamaya başladığı bir büyük projenin adı olmuş ve İstanbul’dan başlayarak tekrar hayatımızda yer almaya başlamış.</p>
<p>Çocuklarımızın teknolojiyi doğru kullanarak üretime kanalize edilmelerinin yanında yeni keşiflere kapı aralayan, özgür zihin gelişimi sağlayan orijinal ve gerçekten insanımızın zekâsını yansıtan telif bir proje. En az üç en fazla altı öğretmenle uygulanan bu maarif projesinin en dikkat çekici özelliği öğretmenlerin rehberliğinde, öğrencilerin; düşünce, metot, davranış olarak inisiyatif alan bir hüviyete bürünmeleri.</p>
<p>Öğrencileri kararlarda belirleyici kılan, aldığı kararların takipçisi yapan, araştırma yol ve yöntemlerine aşinalıklarını geliştiren bir proje.</p>
<p>Bu modelle eğitim ve öğretim faaliyetlerinde çocuklar etik ve ahlâkî değerleri özümsemekte. Zihin ve ruh dünyalarında çalışma etiğini, çalışma ahlâkını davranış haline getirebilmektedirler. Bu eğitim modelinin bir diğer önemli tarafı da çocukların dijital mecraları güvenle kullanabilme kapasitelerini geliştirmesidir.</p>
<p><strong>Hârezmî Eğitim Modelinin</strong> en temel niteliği ise, bilimsel araştırma metodunun bir davranış haline getirerek öğrencilere nitelikli bir bakış kazandırmasıdır. Bu çalışmanın proje müellifi İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğüdür. Sonuçları itibari ile eğitimin diğer bütün süreçlerine doğrudan ve dolaylı tesiri olduğu için, bu model genel bir eğitim modeli niteliği taşımaktadır.</p>
<p>Bu projenin genel bir çerçevesi ve hedefini kısaca şöyle açıklayabiliriz. Öğrencilere günlük hayatta karşılaştıkları ve onların zorluk/engel/mesele/problem olarak tanımladıkları basamakları tanıma ve tanımlamayı içine alan bir boyut var. Aynı zamanda da öğrencilerin üretken, yapıcı ve inşa edici fikirler ortaya koyabilmelerine imkân sağlayan bir metodolojik ufuk kazanımları bu projenin bir başka önemli boyutunu teşkil etmektedir. </p>
<p>Bu sürecin haftalık çalışma süresi öğrenciler için 2 saattir. Öğretmenler için bir saat evvelinde hazırlık, bir saatte sonrasında değerlendirme olmak üzere, toplam dört saatlik bir ders işleme süresini kapsamaktadır.</p>
<p>İşleyişte ise sözgelimi ‘ağız bakımı’ konu başlığı olarak tespit edilmekte. Bu konu/mesele/problem tespit süreci öğretmenlerin rehberliğinde öğrenciler tarafından gündeme alınmakta. <strong>Süreç boyunca bilimsel çalışma basamakları takip edilmekte.</strong> Müfredatı olmayan, öğrencileri strese sokan bir sınav sürecini barındırmayan, tamamıyla hayatın içinden bir metotla işlem basamakları yürütülmekte. Proje uygulamaları eğitim süreçlerinin hemen tümüne tesir etmekte. En başta gelen bazı temel davranış değişiklikleri ise:</p>
<p>-Şen şatır ve öğrencilerin keyif alarak uyguladıkları bir metot olarak ilm-i terbiye dediğimiz pedagojik değeri oldukça yüksektir.</p>
<p>– Çocukların ve öğretmenlerin iletişimini olabildiğince geliştirmektedir.</p>
<p>– Takım çalışması ve ekip ruhu kazandırmaktadır.</p>
<p>-Öğrenci ve öğretmenler araştırmayı ve araştırma yöntemlerini sistematik biçimde öğrenmekteler.</p>
<p>-Karar verme becerilerini geliştirmekte.</p>
<p>-Problemlere karşısında duyarlılıkları gelişmekte.</p>
<p>-Türkçe’yi konuşma ve kullanma becerileri gelişmekte.</p>
<p>-Disiplinlerarası koordinasyonu geliştirdiği için, öğrencilerin hadise ve meseleleri kavrayış ve anlayışlarını güçlendirmekte.</p>
<p>Bu model beş ana başlıktan hareket etmektedir.</p>
<p>Kendi tanımlamaları ile: <em>“Farklı disiplinlerin aynı sınıfta yer aldığı, bilgi işlem gerektiren düşünme becerilerinin problem çözme sürecinde kullanıldığı, Robotik ve oyun tasarımın öğrenme ortamlarında etkin yer aldığı, Programlama becerilerinin kazandırıldığı, Problem çözme sürecinde yaşam becerilerinin desteklendiği eğlenerek üreten, kendini sürekli güncelleyen bir disiplinler arası eğitim modelidir.”</em></p>
<p>Bir tasavvur aşamasından geçen Harezmi eğitim modeli ilk önce <em>‘zihinden makinaya bilgisayar bilimleri ve disiplinlerarası eğitim’ </em>adıyla projeye dönüşmüş. İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü, bilim adamlarının da dahil edildiği bir çalıştay düzenleyerek, projeyi şekillendirmiş. Akabinde model içinde geliştirilen algoritma ve bu buluşun sahibi Harezmi’den ilhamla projeye Harezmi Eğitim Modeli adı verilmiştir. </p>
<p>Bir model olarak bu proje, öğrenci temelli olarak başlatılma kararı alınmış. İl MEM tarafından olgunlaştırılan model, İstanbul’da pilot seçilen beş okulda uygulanmaya başlanmıştır.</p>
<p>Modelin 1. Pilot Uygulama süresi, 13 Mart – 20 Mayıs 2017 tarihleri arasında İstanbul’da seçilen her biri farklı kademe ve türlerdeki 5 pilot okulda haftada 2 saat, 5 ve 6 öğretmenin aynı derse birlikte girmesi ile uygulanmaya başlanmış. Her öğretmenin kendi inisiyatifi ile öğrencilerle de görüşerek hazırladığı ve seçtiği “Bilgi Temelli Hayat Problemi” doğrultusunda farklı disiplinlerin harmanlandığı 10 haftalık ders programı uygulanmış. Heyecan uyandıran sonuçlar alınmıştır.</p>
<p>Birinci pilot uygulama sonucunda öğrencilerin uygulamalı öğrenme dönemini, mutlu ve eğlenceli bir şekilde son derece verimli geçirdikleri gözlenmiştir. Projede yer alan öğretmen ve idarecilerden, öğrencilerin davranış ve duygu dünyalarını yansıtıcı çok olumlu dönütler alınmıştır.</p>
<p>İlk pilot uygulamanın en önemli sonucu Fen bilimleri, Matematik, Tarih, Türkçe, Bilişim teknolojileri vb. dersleri öğretmen, öğrencileriyle bir arada öğrenmişler. Hem de bütün bu dersleri bir arada öğrenerek karşılaştırma yapabilme ve hayata daha nitelikli bilgilerle uygulayabilme kapasitesi kazandıkları görülmüştür.</p>
<p>Bu sonuçlardan sonra pilot uygulamanın kapsamı genişletilmiş. Takip eden eğitim-öğretim yılında 38 ilçede 50 okula yayılmış. O senenin 6-10 kasım 2017 tarihlerinde bu 50 okuldan 258 öğretmen, Harezmî Öğretmen Eğitimi programına alınmış. Tamamlayanlara Harezmî Öğretmen Eğitimi sertifikası verilmiştir. Öğrenci, öğretmen ve veli geri bildirimleri ışığında 2. pilot uygulama aynı yıl 13 kasım 2017 tarihinde başlatılmıştır.</p>
<p>2. Pilot uygulamanın ilk dört haftasında <strong>Hayatın İçinden Sorunlar</strong> (HİS) belirleme süreci olarak belirlenmiştir.</p>
<p>Bu ikinci pilot uygulamadan sonra modelin kapsamı 13 ilde uygulamaya konularak, genişletilmiş. 12-18 Şubat 2018 tarihinde 13 ilde Milli Eğitim Müdürleri ve öğretmenlerin katılımı ile Harezmî Eğitim Çalıştayı düzenlenmiştir.</p>
<p>Pilot uygulama İstanbul’da, üçüncü yılında 200 okulda uygulanmaya başlanmıştır.</p>
<p>Hârezmî Eğitim Modeli, İstanbul’un kadim medeniyet geleneğinin varisi olduğunu gösteren çok önemli bir projedir. Deyim yerinde ise medeniyet geçmişinden beslenen İstanbul’un kültür ve maarif alanında uç vermesidir. Türkiye’ye yayılan bu sistemin, diğer il öğretmen eğitimlerini, projenin banileri olarak İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğünün yetişmiş eğitimcileri yaptırmaktadırlar. Kelimenin tam anlamıyla proje, İstanbul’da pişmiş sonrada bütün Türkiye’ye düşmüş’tür.</p>
<p>Sistem içerisinde oluşturduğu sinerji dalgasıyla proje, cemiyette ve maarif muhitlerinde büyük bir alaka uyandırmıştır. Bu nedenle bu projeye gönüllü olarak katılma talebi her geçen gün, öğretmen, öğrenci ve veli tabanlı olarak daha da artmaktadır.</p>
<p>Bu projeye 2019-2020 itibariyle İstanbul’da 411 okulda 1879 öğretmen ve 8540 öğrenci katılmış. 2020-2021 eğitim öğretim yılı için 439 okul ve 1922 öğretmen ile başvuru yapılmış. Ancak salgın nedeni ile uygulama yapılamamış. Projeye zorunlu ara verilmiştir. </p>
<p>Elbette ancak heyecan duyulan işler başarılabilirler. Göreve gelen her üst maarif idaresi projeyi sahiplenmiş. Uyandırdığı heyecan dalgası ile bu projeyi marka haline getirmek hususunda gereken tüm çabayı göstermişlerdir. İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğünü, bu yüz akı çalışmanın ortaya çıkarılıp, hayata geçirilmesindeki tüm çaba ve çalışmalarından dolayı kutluyoruz.</p>
<p>Elbette bu projenin görünen ve görülmeyen pek çok kahramanı vardır. Hiç birinin emeğinin ve marifetinin karşılığını eksik bırakmadan hizmeti geçenlere, teşekkürlerimi sunuyorum. İnsanımızın zekâsını ve dehasını gösteren nice güzel projelere imza atmalarını temenni ediyorum.</p>
<p>Sağlıcakla kalın.</p>
Burhanettin SAYGILI
Odun Yanar Kül Olur İnsan Yanar Kul Olur
Mehmet KARAGÖZ
DEVLET RİCALİ
Necati ALODALI
Ç A Y
Mahmut TOPTAŞ
MEDET YA HAZRETİ ALLAH
Ahmet TOSUNCU
Türk devleti ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür
