<p>Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sağlık Bakanlığı Bilkent Yerleşkesi&#39;nde d&uuml;zenlenen Koronavir&uuml;s Bilim Kurulu Toplantısı&#39;nın ardından a&ccedil;ıklamada bulundu ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.<br /> <br /> Kovid-19 s&uuml;recindeki şartların herkesi yorduğunu, sorunu gerilettiklerini d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;kleri noktada yeni zorlukların ortaya &ccedil;ıktığını belirten Koca, bunların g&ouml;rmezlikten gelinemeyecek ger&ccedil;ekler ve d&uuml;nyanın aşağı yukarı her yerinde ortak olduğunu s&ouml;yledi.<br /> <br /> Koca, benzer durumların pek &ccedil;ok &uuml;lkede d&ouml;nem d&ouml;nem ortaya &ccedil;ıktığının altını &ccedil;izerek, &quot;Sayısal verilere ve toplumun azalan psikolojik direncine bakıldığında, &uuml;lkemiz salgın boyunca yaşadığı en zor d&ouml;nemlerden birini ge&ccedil;irmektedir.&quot; diye konuştu.<br /> <br /> Bakan Koca, T&uuml;rkiye&#39;nin 10 Nisan itibarıyla g&uuml;nl&uuml;k vaka sayısının 52 bin 676, vefat sayısının 248, toplam vaka sayısının 3 milyon 798 bin 333, vefat sayısının 33 bin 702 olduğunu hatırlattı.<br /> <br /> <strong>&quot;N&uuml;fusun y&uuml;zde 80&#39;i &ccedil;ok y&uuml;ksek risk grubundaki şehirlerde yaşıyor&quot;</strong><br /> Koca, mart ayının başından itibaren vaka durumlarını il, il g&ouml;steren bir harita yayınladıklarını anımsatarak, &quot;Bu harita, vakaların her yerde artışta olduğunu g&ouml;steriyor. Kovid-19 risk haritamızsa n&uuml;fusun y&uuml;zde 80&#39;inin &ccedil;ok y&uuml;ksek risk grubundaki şehirlerde yaşadığını ortaya koyuyor. Şu anda iki &ouml;nemli olumsuz fakt&ouml;r g&uuml;&ccedil;lerini bize karşı birleştirmiş, daha hızlı yol almamızı zorlaştırmaktadır. Fakt&ouml;rlerden biri, belirsizliğin verdiği gerginlik i&ccedil;inde zamanla yorulmuş olmamızdır, diğer olumsuz fakt&ouml;r vir&uuml;s&uuml;n yeni varyantlarıdır. Yorgunluğun haklı sebepleri var.&quot; dedi.<br /> <br /> &quot;Mutasyon ve varyantlar konusunda ise genelde beklenti, şansın bizden yana olmasıydı ama şu an i&ccedil;in bu ger&ccedil;ekleşmedi.&quot; ifadesini kullanan Koca, &quot;D&uuml;nyanın farklı &uuml;lkelerinden bilim insanları, Kovid-19&#39;un eskisinden daha hızlı yayılım g&ouml;stermesinin sebebini vir&uuml;s&uuml;n yeni varyantlarına bağlamaktadır. T&uuml;rkiye&#39;nin tecr&uuml;besi bunu doğrulamıştır.&quot; diye konuştu.<br /> <br /> <strong>&quot;Varyantlarla mutantların işi zorlaştırdığı bir ger&ccedil;ektir&quot;</strong><br /> Bakan Koca, varyantın, ortaya &ccedil;ıktığı ilk şekle g&ouml;re farklılık g&ouml;stermiş vir&uuml;s anlamına geldiğini s&ouml;yleyerek, &quot;Vir&uuml;s&uuml;n ge&ccedil;irdiği değişim bazen etkisiz hale gelmesine de neden olabilir. 2003&#39;te SARS adlı salgına yol a&ccedil;an vir&uuml;s&uuml;n ortadan kaybolması buna bağlanmıştı. Bug&uuml;nse kısa vadede bunun tersi olmuştur. Vaka artışlarında etkisi y&uuml;ksek olan varyantlarla vir&uuml;s&uuml;n daha ciddi değişime uğramış bir şekli olan mutantların işi zorlaştırdığı bir ger&ccedil;ektir. Hızlı yayılım dışında, bunlar hastalığın daha ağır ge&ccedil;irilmesine de neden olabilmektedir.&quot; diye konuştu.<br /> <br /> <strong>&quot;Yeni vakaların y&uuml;zde 85&#39;i İngiltere mutasyonu kaynaklı&quot;</strong><br /> Koca, son haftalarda &ccedil;ok sayıda mutant ve varyant vir&uuml;s tespit ettiklerini bildirerek, ş&ouml;yle devam etti:<br /> <br /> &quot;Yeni vakaların y&uuml;zde 85&#39;i İngiltere mutasyonu kaynaklıdır. Vir&uuml;s&uuml;n değişime uğramış bu şekli, ilk koronavir&uuml;se g&ouml;re daha hızlı yayılmaktadır. Bug&uuml;n, vir&uuml;s&uuml;n d&uuml;nyada yaygın olan tipi budur. Bunun dışında tespit edilen başka varyantlar var. G&uuml;ney Afrika varyantı 11 ilimizde 285 kişide, Brezilya varyantı ise 9 ilimizde 166 kişide g&ouml;r&uuml;lm&uuml;şt&uuml;r. Az sayıda olmakla birlikte Kaliforniya-New York ile B.1.525 varyantı da tespit edilmiştir. D&uuml;nya Sağlık &Ouml;rg&uuml;t&uuml;&#39;n&uuml;n y&uuml;ksek bulaştırıcılığı nedeniyle sıkı takibini tavsiye ettiği E484K mutasyonuna ise 4 bin 820 vakada rastlanmıştır.&quot;&nbsp;<br /> <br /> <strong>&quot;Dramatik artış yok ama gelişmeler ciddi, veriler ikaz edicidir&quot;</strong><br /> Bu durumun, hastaneye başvurulara ve yatan hasta sayılarına yansıdığını ifade eden Koca, şunları kaydetti:<br /> <br /> &quot;T&uuml;rkiye genelinde y&uuml;zde 59 olan yatak doluluk oranı ve y&uuml;zde 67,4 olan yoğun bakım doluluk oranında dramatik artış yoktur ama gelişmeler ciddi, veriler ikaz edicidir. Sağlık hizmetlerimiz halen genel sağlık hizmetlerini muntazam olarak kapsayacak şekilde, eksiksiz s&uuml;rmektedir. Şayet y&uuml;k&uuml;m&uuml;z &ouml;n&uuml; alınamaz derecede ağırlaşırsa &ouml;rneğini daha &ouml;nce yaşadığımız gibi bir d&uuml;zenlemeye gitmek zorunda kalabiliriz.&quot;<br /> <br /> Koca, bu bilgilerin, g&uuml;nl&uuml;k hayatın, Kovid-19 test laboratuvarlarının ve vaka tablolarının ger&ccedil;eği olduğunu belirterek, bu ger&ccedil;eğin uyarısına dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.<br /> <br /> <strong>&quot;En &ccedil;ok aşılama yapan &uuml;lkeler arasındayız&quot;</strong><br /> Kovid-19&#39;la m&uuml;cadele kapsamındaki aşılamanın etkisinin g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;ne işaret eden Koca, &quot;Kasım ayında yoğun bakıma yatan hastaların y&uuml;zde 69&#39;unu 65 yaş &uuml;st&uuml; oluştururken, bug&uuml;n bu oran y&uuml;zde 53&#39;lere kadar d&uuml;şt&uuml;. Belirlenen gruplardan başlayarak aşı programı devam ediyor. En &ccedil;ok aşılama yapan &uuml;lkeler arasındayız. Yakın zamanda hem tedarik yoluyla aşı &ccedil;eşitliliğini sağlayarak hem de yerli aşı &uuml;retimiyle toplum bağışıklığını ger&ccedil;ekleştireceğiz.&quot; diye konuştu.&nbsp;<br /> <br /> <strong>&quot;T&uuml;rkiye, d&uuml;nyada en &ccedil;ok aşı yapan 6&#39;ncı &uuml;lkedir&quot;</strong><br /> Koca, şu ana dek 18 milyon dozdan fazla aşı yapıldığını bildirerek, &quot;İkinci doz aşısını olan vatandaşlarımızın sayısı 7,5 milyonu bulmuştur. Bu bilgi ışığında, ister &#39;T&uuml;rkiye aşıda başarılı&#39; diyelim, ister &#39;başarısızdır&#39; diyelim, şurası tartışma g&ouml;t&uuml;rmez bir ger&ccedil;ektir: T&uuml;rkiye, d&uuml;nyada en &ccedil;ok aşı yapan 6&#39;ncı &uuml;lkedir.&quot; bilgisini paylaştı.<br /> <br /> Bakan Koca, şartların kendilerini hızla toparlanmaya davet ettiğini dile getirerek, ş&ouml;yle konuştu:<br /> <br /> &quot;G&uuml;nl&uuml;k vaka sayıları 50 binin &uuml;zerine &ccedil;ıkmışken başkasından duyulacak uyarıya ihtiya&ccedil; olmamalıdır. Haritalar, tablolardaki sayılar g&uuml;&ccedil;l&uuml; birer uyarıdır. Salgının getirdiği kısıtlamalarla g&uuml;nl&uuml;k hayatın ihtiya&ccedil;ları arasındaki makul dengeyi tekrar kuralım. &Ouml;rnek aramayalım, biz &ouml;rnek olalım. Aşı programı ilerlerken m&uuml;cadelenin s&uuml;resini kısaltalım. Bu iş bitene kadar bir g&uuml;n bile yalnız kalmayacaksınız. Bizi bir g&uuml;n bile kararsız ya da yılgın g&ouml;rmeyeceksiniz. Sizden isteğim ise moralinizi y&uuml;kseltmenizdir. Her birinize selam ve saygılarımı sunuyorum. Ramazanınızı y&uuml;rekten kutlarım.&quot;&nbsp;<br /> <br /> <strong>&quot;Y&uuml;zde 23,6 oranında 65 yaş &uuml;st&uuml; vatandaşımız tanımlandığı halde aşısını yaptırmış durumda değil&quot;</strong><br /> 65 yaş &uuml;st&uuml; vatandaşlar ve sağlık &ccedil;alışanlarıyla ilgili ge&ccedil;miş ve g&uuml;ncel verileri karşılaştırarak paylaşan Koca, şu bilgileri verdi:<br /> <br /> &quot;65 yaş &uuml;st&uuml; vatandaşlarımızın 1 Ocak itibarıyla toplam vaka i&ccedil;erisindeki oranı y&uuml;zde 17,7 iken şimdi ise y&uuml;zde 8,2 d&uuml;zeyinde. Yani aşılama sonrası neredeyse toplam vaka sayısı i&ccedil;erisinde yarı yarıya d&uuml;şm&uuml;ş durumda. Bu d&ouml;nemde 65 yaş &uuml;st&uuml; aşılanan vatandaş sayısı y&uuml;zde 76,4. Yani y&uuml;zde 100 aşılanamadı. Halen y&uuml;zde 23,6 oranında 65 yaş &uuml;st&uuml; vatandaşımız tanımlandığı halde aşısını yaptırmış durumda değil. Bu da bu rakamların i&ccedil;erisinde oluyor. Aynı tabloda sağlık &ccedil;alışanlarının toplam vaka i&ccedil;erisindeki payı 1 Ocak&#39;ta y&uuml;zde 5,3 iken, sağlık &ccedil;alışanlarında aşılama oranı y&uuml;zde 86, şu an 1,37&#39;ye kadar indi. Bu, aşının etkisini g&ouml;steren &ouml;nemli bir bulgu. Hastanede yatanlar i&ccedil;erisinde 65 yaş &uuml;st&uuml;n&uuml;n oranı y&uuml;zde 57,4 iken şimdi y&uuml;zde 31&#39;e kadar d&uuml;şm&uuml;ş durumda. Sağlık &ccedil;alışanlarında bu d&uuml;ş&uuml;ş daha belirgin. Hastanede yatanlar i&ccedil;erisinde sağlık &ccedil;alışanların y&uuml;zde 3,1 olan oranı şu an 0,78 seviyesinde. Yoğun bakımda yatan vakalar i&ccedil;erisinde 65 yaş &uuml;st&uuml;n&uuml;n oranı y&uuml;zde 70&#39;ten y&uuml;zde 48,4&#39;e d&uuml;şt&uuml;. Bu tabloda sağlık &ccedil;alışanları ise 1 Ocak&#39;ta y&uuml;zde 1,1&#39;den y&uuml;zde 0,25&#39;e kadar inmiş durumda.&quot;<br /> <br /> Bakan Koca, 65 yaş &uuml;st&uuml; vatandaşlar ile sağlık &ccedil;alışanlarına ait tabloları aşının etkisini g&ouml;rmek i&ccedil;in paylaştığını belirterek, şu bilgileri verdi:<br /> <br /> &quot;Ent&uuml;be vakaları i&ccedil;erisinde 65 yaş &uuml;st&uuml;n&uuml;n oranının y&uuml;zde 71&#39;den y&uuml;zde 54,4&#39;e indiğini g&ouml;r&uuml;yoruz. Sağlık &ccedil;alışanlarında ise bu oran y&uuml;zde 1,1 iken şu an 0,15&#39;e d&uuml;şt&uuml;. Vefat edenler i&ccedil;erisinde 65 yaş &uuml;st&uuml;n&uuml;n oranının y&uuml;zde 65&#39;e d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;n&uuml; g&ouml;r&uuml;yoruz. Yani aşının 65 yaş &uuml;st&uuml;ne ve sağlık &ccedil;alışanlarına daha erken d&ouml;nemde başlanmasının etkisiyle hem hastanede yatış hem yoğun bakım hem de ent&uuml;be olan hastalar boyutuyla baktığımızda belirgin bir fayda sağladığını bu nedenle aşıları tanımlanmış olan vatandaşların aşılarını yaptırma noktasında hassasiyet g&ouml;stermelerini ifade etmek istiyorum.&quot;<br /> <br /> <strong>&quot;Bulaşıcılığın daha arttığı yeni bir pik d&ouml;nemi yaşıyoruz&quot;</strong><br /> G&uuml;nl&uuml;k vaka sayılarının 50 binin &uuml;zerine &ccedil;ıkması nedeniyle tam kapanma ya da farklı &ouml;nlemlerin s&ouml;z konusu olup olmadığı sorusuna Koca, şu yanıtı verdi:<br /> <br /> &quot;Bilim Kurulu bug&uuml;n bu &ccedil;er&ccedil;evede, &#39;Ramazan&#39;ın başlamasıyla birlikte ne gibi tedbirler alınabilir, &ouml;nerilerimiz neler olabilir&#39; diye genel, kapsayıcı bir şekilde &ouml;neri anlamında alternatifli hazırlıklı yaptı. Yarın Sayın Cumhurbaşkanımız başkanlığında kabine toplantısı var. Kabine toplantısında alternatifli &ouml;nerileri sunmuş olacağız ve Sayın Cumhurbaşkanımız uygun g&ouml;rd&uuml;klerini tensipleri halinde a&ccedil;ıklarlar.&quot;<br /> <br /> Ramazan ayının &ouml;zellikle tedbirler noktasında &ccedil;ok &ouml;nemli bir d&ouml;nem olarak g&ouml;r&uuml;lmesi gerektiğini vurgulayan Koca, ş&ouml;yle devam etti:<br /> <br /> &quot;Mutantın &ouml;zellikle y&uuml;zde 85&#39;e kadar &ccedil;ıktığı bu d&ouml;nemde, bulaşıcılığın daha arttığı yeni bir pik d&ouml;nemi yaşıyoruz. Kasım ve aralıkta yaşadığımız pikten farklı olarak, bu pik mutant oranının y&uuml;ksek olduğu bir pik. Yani bulaşıcılığın &ccedil;ok arttığı bir pikten bahsediyoruz. O nedenle yakın temas ve hareketliliği azaltıcı d&ouml;neme girmek durumundayız. B&uuml;t&uuml;n vatandaşlarımızın bu noktada &ouml;zellikle hassasiyet g&ouml;stermesinin son derece &ouml;nemli olduğunu ifade etmek istiyorum.&quot;&nbsp;<br /> <br /> <strong>&quot;Ramazan ayını &ccedil;ok &ouml;nemli bir d&ouml;nem olarak g&ouml;rmeliyiz&quot;</strong><br /> Koca, &quot;Ramazan ayını &ouml;zellikle tedbirler noktasında &ccedil;ok &ouml;nemli bir d&ouml;nem olarak g&ouml;rmeliyiz. Bulaşıcılığın daha arttığı yeni bir pik d&ouml;nemi yaşıyoruz. Yakın temas ve hareketliliği azaltıcı bir d&ouml;neme girmek durumundayız. Yarın Kabine Toplantısı&#39;nda kapsayıcı, alternatifli &ouml;nerileri sunacağız. O &ccedil;er&ccedil;evede Sayın Cumhurbaşkanımız alınan kararları a&ccedil;ıklar. Ramazan ayı d&ouml;neminde, iki-&uuml;&ccedil; haftalık zaman diliminde ilkokul &ouml;ğretmenlerimizin hepsinin aşılanmalarını bitirmek istiyoruz. 8. ve 12. sınıfların &ouml;ğretmenlerini de tanımlayıp aşılamalarını erken d&ouml;nemde yapmak istiyoruz.&quot; şeklinde konuştu.<br /> <br /> <strong>Rusya&#39;nın u&ccedil;uş kısıtlaması</strong><br /> Sağlık Bakanı Koca, &quot;Turizmin yoğun olduğu b&ouml;lgelerdeki tedbirleri, sertifikasyon uygulamalarını g&ouml;rd&uuml;klerinde farklı yaklaşım i&ccedil;inde olacaklar.&quot; dedi.&nbsp;<br /> <br /> Sinovac, BioNTech ve Sputnik aşısı<br /> Koca, &quot;Sinovac aşısında bug&uuml;ne kadar gelen miktar 26 milyonu ge&ccedil;ti. &Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki haftalarda daha &ouml;nemli sayıda aşının gelebileceğini tahmin ediyorum. Sinovac&#39;la ilgili a&ccedil;ıklama bug&uuml;n d&uuml;zeltildi. Şunu demek istiyor, aşının etkinliği farklı aşılarla kombinasyon yapılarak artırılabilir mi? 65 yaş &uuml;st&uuml; ek hastalığı &ccedil;ok olan kişiler de aşılandı. Bilim Kurulu, aşının etkisini değerlendirmek noktasında, bu gruptan vefat eden vakalarla ilgili dosyaları inceliyor. Bu anlamdaki etkisini &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki haftalarda daha net s&ouml;ylemek m&uuml;mk&uuml;n olabilir. Şu an halen neredeyse influenzayı g&ouml;rmedik. 2 milyon 560 bin grip aşısı tedarik etmiştik, bunun 2 milyon 320 bini yapıldı. Faz 3 &ccedil;alışması haftaya yayınlanmak &uuml;zere g&ouml;nderilecek. Bu nedenle aşı pasaportunda &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde Sinovac olmayacak diye d&uuml;ş&uuml;nmeyelim.&quot; ifadelerini kullandı.&nbsp;<br /> <br /> BioNTech aşısı i&ccedil;in yapılan g&ouml;r&uuml;şmeler hakkında konuşan Bakan Koca, &quot;Haziran i&ccedil;in 30 milyon doz aşıyı şimdiden s&ouml;z verebilirsin dediler, bunu daha da artıralım diye g&ouml;r&uuml;ş&uuml;yoruz. 6 kişi randevuya geldiğinde flakonun a&ccedil;ılması ve kayıpların minimalize edilmesi noktasında bir &ccedil;aba i&ccedil;inde olunmasını s&ouml;yl&uuml;yoruz.&quot; dedi.&nbsp;<br /> <br /> Sputnik aşısı hakkında ise Bakan Koca, &quot;Ara sonucu olumlu g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. İletişimimiz, g&ouml;r&uuml;şmelerimiz devam ediyor. Son bir haftada &uuml;&ccedil; kez Sağlık Bakanıyla g&ouml;r&uuml;şt&uuml;m.&quot; ifadelerini kullandı.&nbsp;<br /> <br /> <strong>Yerli aşı</strong><br /> Koca, &quot;Faz 2 &ccedil;alışması bitti, 14 g&uuml;n sonrası i&ccedil;in tetkikler alınıyor. 2-3 hafta i&ccedil;inde Faz 3&#39;e ge&ccedil;ilebilir.&quot; dedi.&nbsp;<br /> <br /> Bakan Koca şunları s&ouml;yledi:<br /> <br /> &quot;En ge&ccedil; haziran sonu itibarıyla 40 yaş &uuml;st&uuml;n&uuml; aşılayabileceğimizi, 30 milyon aşıyla bunu 30-35 yaşına d&uuml;ş&uuml;rebileceğimizi ifade etmek istiyorum.&quot;</p>